Το άσθμα, η πιο συχνή χρόνια πάθηση της παιδικής ηλικίας είναι μία φλεγμονώδης πάθηση των βρόγχων, δηλαδή των αεραγωγών που μεταφέρουν τον αέρα στις κυψελίδες των πνευμόνων, με αποτέλεσμα ο αέρας να εισέρχεται και να εξέρχεται πιο δύσκολα. Το 50-80% των ασθματικών παιδιών εκδηλώνουν συμπτώματα πριν τα πέντε έτη, ιδιαίτερα εάν έχουν γενετική προδιάθεση και έρθουν σε επαφή με κάποιο αλλεργιογόνο παράγοντα.
Γενετική προδιάθεση χαρακτηρίζεται όταν οι γονείς ή στενοί συγγενείς έχουν αλλεργικό άσθμα, ατοπική δερματίτιδα, αλλεργική ρινίτιδα ή γενικότερα διαπιστωμένες αλλεργικές αντιδράσεις. Συνήθως τα ασθματικά παιδιά έχουν και κάποιο άλλο αλλεργικό νόσημα στο ιστορικό τους όπως ατοπική δερματίτιδα, αλλεργική ρινίτιδα, τροφικές αλλεργίες, κ.α.
Άλλοι παράγοντες πρόκλησης άσθματος στα παιδιά είναι οι ιογενείς ή άλλες λοιμώξεις του αναπνευστικού, αλλεργιογόνα στην τροφή ή στο περιβάλλον τους, ο καπνός του τσιγάρου, η μόλυνση του περιβάλλοντος, το έντονο κλάμα ή το γέλιο στα πολύ μικρά παιδιά ή η φυσική άσκηση.
Παιδικό Άσθμα : Συμπτώματα
Η φλεγμονώδης διεργασία στους βρόγχους των πνευμόνων, προηγείται αρκετά της εμφάνισης των συμπτωμάτων. Τέτοια συμπτώματα, είναι:
- Ο συχνός, διαλείπων και έντονος βήχας
- Ο συριγμός, δηλαδή ο ήχος που παράγεται κατά την εκπνοή
- Η δύσπνοια που μπορεί να γίνει τόσο έντονη, ώστε το πρόσωπο του παιδιού να αλλάζει χρώμα.
- Το σφίξιμο ή ο πόνος στο στήθος.
- Η δυσκολία στον ύπνο λόγω βήχα
- Τα συχνά και παρατεταμένα επεισόδια βρογχίτιδας ή η αργή ανάρρωση από ιώσεις αναπνευστικού.
- Το λαχάνιασμα, η δύσπνοια ή η εύκολη κόπωση στην άθληση.
Συνήθως τα επεισόδια άσθματος γίνονται περισσότερα όσο αυξάνεται η ηλικία του παιδιού, ιδιαίτερα εάν δεν λάβει χρόνια θεραπεία.
Στους παιδιά με άσθμα ισχύει ότι σε όλα τα άτομα με άσθμα. Οι βρόγχοι έχουν το χαρακτηριστικό να αντιδρούν με υπερβολική αντίδραση (υπεραντιδραστικότητα) σε μια ποικιλία από αλλεργιογόνους παράγοντες. Όταν αυτοί έρθουν σε επαφή με τους βρόγχους προκαλείται βρογχόσπασμος και στένωση. Η στένωση των βρόγχων οφείλεται σε οίδημα, κολλώδη βλέννα και σύσπαση των λείων μυϊκών ινών που βρίσκονται στο τοίχωμά τους. Σταδιακά, το ασθματικό παιδί αποκτά περισσότερο στενωμένους βρόγχους από τα μη πάσχοντα παιδιά, λόγω του χρόνιου οιδήματος και της αυξημένης βλέννας, ακόμα και όταν δεν έχει εμφανή συμπτώματα, όπως βήχα ή δύσπνοια.
Θεραπεία παιδικού άσθματος
Η θεραπεία έχει ως στόχο να αντιμετωπίσει τη στένωση των βρόγχων και τη φλεγμονή. Είναι όμως εξαιρετικά σημαντικό, να αναγνωριστούν οι συγκεκριμένοι αλλεργιογόνοι παράγοντες που προκαλούν την αλλεργική αντίδραση, ώστε να αποφευχθούν.
Ο Αλλεργιολόγος θα λάβει εξειδικευμένο ιστορικό, θα εξετάσει κλινικά το παιδί, θα προβεί σε σπιρομέτρηση εάν η ηλικία του το επιτρέπει. Θα ακολουθήσουν δερματικά τέστ, τεστ πρόκλησης ή ειδικές IgE αίματος (RAST) για τα συνήθη αλλεργιογόνα.
Η αποφυγή των αλλεργιογόνων παραγόντων είναι πολύ σημαντική για την ελαχιστοποίηση των αιτίων που προκαλούν το αλλεργικό άσθμα.
Η θεραπεία του άσθματος γίνεται με φάρμακα (εισπνεόμενα).
Στόχος της θεραπείας είναι ο έλεγχος της νόσου με την ελαχίστη φαρμακευτική δόση. Ελεγχόμενο θεωρείται το άσθμα όταν το παιδί δεν έχει κάνει κρίση τον τελευταίο χρόνο, δεν χρειάζεται βρογχοδιασταλτικά φάρμακα για τα συμπτώματα του πάνω από 2 φορές την εβδομάδα, δεν έχει νυκτερινά συμπτώματα και έχει φυσιολογική δραστηριότητα χωρίς περιορισμούς από τη νόσο.
